The Agenda South

โดย.. อู๋ ตงเหมย กงสุลใหญ่สาธารณรัฐประชาชนจีน ประจำจังหวัดสงขลา

เดือนกันยายนปี พ.ศ. 2566 ประธานาธิบดีสี จิ้นผิงได้เสนอให้บูรณาการทรัพยากรด้านนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นครั้งแรก ซึ่งเป็นการชี้นำการพัฒนาอุตสาหกรรมเกิดใหม่เชิงยุทธศาสตร์และอุตสาหกรรมในอนาคต และเร่งการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่  ข้อเสนอเกี่ยวกับแนวคิด “กำลังการผลิตคุณภาพใหม่” ถือเป็นนวัตกรรมสำคัญในการพัฒนาของจีนภายใต้สถานการณ์เศรษฐกิจโลกในยุคปัจจุบัน และเป็นสัญลักษณ์ที่แสดงให้เห็นว่าเศรษฐกิจจีนซึ่งอยู่ระหว่างการเปลี่ยนแปลงและยกระดับ ได้เข้าสู่ขั้นตอนใหม่ของการพัฒนาซึ่งได้รับความสนใจและการพูดถึงอย่างกว้างขวาง

การประชุมเต็มคณะครั้งที่ 3 ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนชุดที่ 20 ที่เพิ่งจัดขึ้นเมื่อเร็วๆ นี้ได้เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการปรับปรุงระบบและกลไกในการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ให้สอดคล้องกับสภาพความเป็นจริงของท้องถิ่น วันนี้ ข้าพเจ้าขอแบ่งปันความเข้าใจของตนเองเกี่ยวกับนัยยะของข้อเสนอนี้ ตลอดจนความสำคัญของข้อเสนอนี้ต่อจีนและโลก ดังนี้

ก่อนอื่น เรามาดูกันว่า “กำลังการผลิตคุณภาพใหม่” คืออะไร

คำว่า กำลังการผลิตคุณภาพใหม่ นั้นเกิดขึ้นสืบเนื่องจากกำลังการผลิตแบบดั้งเดิม ความหมายโดยสรุปคือการใช้นวัตกรรมเป็นเครื่องชี้นำ การปฏิรูปเชิงลึก การกำจัดรูปแบบการเติบโตทางเศรษฐกิจและเส้นทางการพัฒนาการผลิตแบบดั้งเดิม  เพื่อยกระดับผลผลิตโดยรวมและส่งเสริมกำลังการผลิตขั้นสูง เพื่อให้บรรลุการพัฒนาที่มีคุณภาพสูง หรือหากกล่าวโดยละเอียด การพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะประกอบด้วย 3 ด้านหลัก ได้แก่

ประการแรก ส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรม “ดั้งเดิม” สู่อุตสาหกรรมระดับไฮเอนด์ เสริมระบบอัจฉริยะ และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ตัวอย่างเช่น ยานยนต์พลังงานไฟฟ้าของจีน แบตเตอรี่ลิเธียม แผงไฟฟ้าโซลาร์เซลล์ ฯลฯ ก็เป็นตัวอย่างของการเปลี่ยนแปลงและยกระดับจากอุตสาหกรรมแบบดั้งเดิม

ประการที่สองคือการบ่มเพาะอุตสาหกรรม “ใหม่” รวมถึงการผลิตชีวภาพ การบินอวกาศเชิงพาณิชย์ อุตสาหกรรมเศรษฐกิจการบินระดับต่ำ วิทยาศาสตร์เพื่อชีวิต และอื่นๆ

ประการที่สามคือการส่งเสริมการเติบโตของเศรษฐกิจดิจิทัล ส่งเสริมการบูรณาการเชิงลึกระหว่างเทคโนโลยีดิจิทัลและภาคเศรษฐกิจจริง สร้างกลุ่มอุตสาหกรรมดิจิทัล  หัวใจของกำลังการผลิตคุณภาพใหม่อยู่ที่การเพิ่มประสิทธิภาพการจัดสรรปัจจัยการผลิตและการส่งเสริมการเพิ่มประสิทธิภาพโครงสร้างทางเศรษฐกิจและการยกระดับอุตสาหกรรมผ่านนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยได้รับแรงผลักดันจากการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีใหม่ ๆ ในเชิงลึก และโดดเด่นด้วยการเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วของอุตสาหกรรมใหม่ สภาพธุรกิจใหม่และรูปแบบธุรกิจใหม่ ซึ่งสร้างกำลังการผลิตที่มีความสัมพันธ์ของการผลิตทางสังคมแบบใหม่และระบบสถาบันทางสังคม
ลำดับต่อไป ข้าพเจ้าขอกล่าวถึงกำลังการผลิตคุณภาพใหม่ว่าสามารถช่วยพัฒนาประเทศจีนได้อย่างไร

การเร่งพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะช่วยอัดฉีดพลังทางนวัตกรรมให้กับการพัฒนาด้านต่างๆ ของจีน นวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสามารถเร่งให้เกิดอุตสาหกรรมใหม่ โมเดลใหม่ และพลังงานใหม่ ซึ่งเป็นองค์ประกอบหลักของการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ ในช่วงไม่กี่ปีมานี้ จีนได้ดำเนินกลยุทธ์การพัฒนาที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรมอย่างลึกซึ้ง และประสบความสำเร็จด้านนวัตกรรมทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีครั้งประวัติศาสตร์ โดยประสบความสำเร็จอย่างมากมายในด้านยานอวกาศที่มีมนุษย์ควบคุม การผลิตเครื่องบินขนาดใหญ่ ข้อมูลควอนตัม และเทคโนโลยีพลังงานนิวเคลียร์ ซึ่งประสบความสำเร็จอย่างน่าทึ่งในการสร้างประเทศแห่งนวัตกรรม

ในปี พ.ศ. 2566 จีนเป็นที่หนึ่งของโลกทั้งด้านจำนวนบุคลากรด้านการวิจัยและพัฒนา จำนวนเอกสารทางวิทยาศาสตร์ที่มีการตีพิมพ์ และจำนวนการยื่นขอรับสิทธิบัตรทั้งหมด ดัชนีนวัตกรรมระดับโลกของจีนเพิ่มขึ้นจากอันดับที่ 29 ในปี พ.ศ. 2554 มาเป็นอันดับที่ 12 ในขณะนี้  ขณะเดียวกัน จีนได้คิดค้นนวัตกรรมการจัดสรรปัจจัยการผลิตและการปฏิรูประบบเศรษฐกิจ ระบบวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างลึกซึ้งและต่อเนื่อง ทำให้ปัจจัยการผลิตขั้นสูงและที่มีคุณภาพสูงทั้งหมดไหลเวียนสู่การพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ได้อย่างราบรื่น

การประชุมเต็มคณะครั้งที่ 3 ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนชุดที่ 20 เสนอว่าเราควรขยายการเปิดกว้างของกฎระเบียบ การจัดการและมาตรฐานอย่างต่อเนื่อง เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมและเงื่อนไขที่ดีขึ้นสำหรับการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่

การเร่งพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะช่วยผลักดันการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของจีนอย่างแข็งแกร่ง ปัจจุบัน เศรษฐกิจของจีนกำลังเปลี่ยนไปสู่ขั้นของการพัฒนาที่มีคุณภาพสูง การเร่งก่อตัวของกำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะช่วยสนับสนุนการเปลี่ยนแปลงและการยกระดับเศรษฐกิจของจีนอย่างต่อเนื่อง ในช่วงครึ่งแรกของปีนี้ GDP ของจีนอยู่ที่ 61.7 ล้านล้านหยวน เพิ่มขึ้น 5% เมื่อเทียบเป็นรายปี และปัจจัยพื้นฐานของเศรษฐกิจยังคงมีเสถียรภาพ

สำหรับเศรษฐกิจขนาดใหญ่พิเศษอย่างจีนการจะบรรลุการเติบโตด้วยความเร็วปานกลางถึงสูงประมาณ 5% นั้นถือว่าไม่ธรรมดาอย่างยิ่ง เมื่อพิจารณาในบริบททั่วโลกแล้วเศรษฐกิจของจีนยังคงรักษาบทบาทผู้นำโดยมีอัตราการเติบโตเร็วกว่าประเทศเศรษฐกิจหลักๆ เช่น สหรัฐอเมริกา ยูโรโซน และญี่ปุ่นอย่างมาก

การเร่งพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะช่วยตอบสนองความต้องมีชีวิตที่ดีของประชาชนได้ดีขึ้นด้วยการพัฒนาที่มีคุณภาพสูงอย่างต่อเนื่อง เราจะต้องทำให้ “เค้ก” ใหญ่ขึ้นและแบ่ง “เค้ก” ให้ดี การเร่งพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ๆ และการสร้างงานที่มีคุณภาพสูงยิ่งขึ้นจะทำให้ผู้คนมีรายได้ที่มั่นคงและยั่งยืนมากขึ้น ในเวลาเดียวกันก็ต้องยกระดับคุณภาพผลิตภัณฑ์และอุปทานต่อไป อีกทั้งตอบสนองความต้องการที่หลากหลายและที่แตกต่างกันของผู้คนด้วยผลิตภัณฑ์และบริการที่หลากหลาย ชาญฉลาด และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมยิ่งขึ้น การเร่งพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะมอบโซลูชั่นใหม่สำหรับการปรับปรุงความเท่าเทียมของโครงสร้างพื้นฐานและบริการสาธารณะต่อไป เพื่อให้ผลลัพธ์ของการปรับปรุงความทันสมัยเป็นประโยชน์ต่อทุกคนอย่างเท่าเทียมกันมากขึ้นเรื่อยๆ

สุดท้าย เรามาดูกันว่ากำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะสร้างความเจริญรุ่งเรืองให้กับโลกได้อย่างไร

จีนพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่โดยมุ่งฟื้นฟูความเจริญรุ่งเรืองประชาชาติจีน ขณะเดียวกันก็ใช้ความทันสมัยของจีนส่งเสริมการพัฒนาสันติภาพ ความร่วมมือที่เอื้อประโยชน์แก่ทุกฝ่ายและความเจริญรุ่งเรืองร่วมกันของโลก

การเร่งพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ของจีนจะช่วยให้โลกมีตลาดและพื้นที่การลงทุนที่กว้างขึ้น จีนเป็นตลาดขนาดใหญ่ที่ยังรอการปรับปรุงโครงสร้างการบริโภค และเป็นทำเลทองของการลงทุน กำลังการผลิตคุณภาพใหม่จะช่วยกระตุ้นความมีชีวิตชีวาและศักยภาพของตลาดขนาดใหญ่ของจีน และดึงดูดผลิตภัณฑ์จากทั่วทุกมุมโลก ตั้งแต่เดือนมกราคมถึงเดือนพฤษภาคมปีนี้ มูลค่าการนำเข้าทั้งหมดของจีนสูงถึง 106 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งเทียบเท่ากับมูลค่าการนำเข้ารวมของสหภาพยุโรปในช่วงเวลาเดียวกัน

ผลิตภัณฑ์บางส่วนที่มีอัตราการนำเข้าเติบโตอย่างรวดเร็วมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ บริษัทข้ามชาติได้รับผลตอบแทนมหาศาลในตลาดจีน โดยมีอัตราผลตอบแทนจากการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศในจีนสูงถึงประมาณ 9% ในช่วงห้าปีที่ผ่านมา การส่งเสริมกำลังการผลิตคุณภาพใหม่ของจีนจะนำมาซึ่งความเป็นไปได้ทางการตลาดอย่างไม่สิ้นสุด และโอกาสการพัฒนาที่กว้างขวางอย่างไม่มีใครเทียบได้สำหรับนักลงทุนทั่วโลก
การเร่งพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ของจีนจะช่วยให้โลกเกิดผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ในปี พ.ศ. 2566 การส่งออก “สามผลิตภัณฑ์ใหม่” ของจีน ได้แก่รถยนต์พลังงานใหม่ แบตเตอรี่ลิเธียม และผลิตภัณฑ์โซลาร์เซลล์เพิ่มขึ้นเกือบ 30% ซึ่งมีมูลค่าทะลุหลักล้านล้านหยวน วิสาหกิจจีนที่ก้าวสู่ต่างประเทศยังได้นำเอาเทคโนโลยีและผลิตภัณฑ์ขั้นสูงใหม่ๆ พลังงานสะอาด ชีวเวชศาสตร์ เมืองอัจฉริยะ เกษตรกรรมประสิทธิภาพสูง และอื่นๆ ออกสู่ตลาดโลกด้วย

ตั้งแต่ต้นปีนี้ การส่งออก “สามผลิตภัณฑ์ใหม่” ยังคงอัตราการเติบโตที่รวดเร็ว ซึ่งสามารถตอบสนองความต้องการใหม่ของประเทศในกลุ่มอาเซียนรวมทั้งทั้งประเทศไทย และประเทศในเอเชียกลางอื่นๆ ได้ดียิ่งขึ้น
การพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ของจีนจะทำให้โลกมีโอกาสใหม่ในการก้าวกระโดดทางอุตสาหกรรมระดับโลก ในฐานะผู้บุกเบิกการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลระดับโลก ประสบการณ์ของจีนในด้านสำคัญ ๆ เช่น การกำกับดูแลด้านการพัฒนาที่สมดุล การปกป้องข้อมูล และแอปพลิเคชัน เป็นต้น ถือเป็นคุณค่าที่ขาดไม่ได้สำหรับการปรับปรุงระบบธรรมาภิบาลดิจิทัลทั่วโลก

เทคโนโลยีดิจิทัลของจีนมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างครอบคลุม การคุ้มครองสิ่งแวดล้อม สวัสดิการสังคม และด้านอื่นๆ โดยสามารถเป็นแนวทางที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับประเทศต่างๆ ทั่วโลกโดยเฉพาะประเทศกำลังพัฒนาได้ ซึ่งจะช่วยกระตุ้นความมีชีวิตชีวาของนวัตกรรมและกระบวนการยกระดับอุตสาหกรรมทั่วโลกได้อย่างมีประสิทธิภาพ  “โซลูชันจีน” แห่งการเปลี่ยนแปลงทางดิจิทัลจะช่วยลดต้นทุน ปรับปรุงประสิทธิภาพ และเพิ่มรายได้ให้กับองค์กรขนาดเล็กและขนาดกลางของประเทศกำลังพัฒนา

ด้วยการสร้างเวทีความร่วมมือระหว่างประเทศ เช่น “หนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง” จะทำให้ความพยายามของจีนในการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ส่งผลดีต่อทุกประเทศ และช่วยเพิ่มแรงผลักดันแก่การฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลก จีนและไทยมีการแลกเปลี่ยนกันอย่างใกล้ชิดในหลายๆ ด้าน และมีส่วนเสริมระหว่างกันทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก ดังนั้น การพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ของจีนย่อมช่วยเพิ่มพลังให้แก่เศรษฐกิจไทยด้วย

ยกตัวอย่างรถยนต์ไฟฟ้า ประเทศไทยเป็นประเทศผู้ผลิตรถยนต์ที่สำคัญในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การลงทุนของบริษัทรถยนต์จีนในประเทศไทยกำลังผลักดันให้อุตสาหกรรมยานยนต์ของไทยยกระดับอย่างรวดเร็วสู่อุตสาหกรรมสีเขียวและคาร์บอนต่ำ ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จีนได้สร้างห่วงโซ่อุตสาหกรรมที่สมบูรณ์ในประเทศไทย เช่น การประกอบรถยนต์ แบตเตอรี่รถยนต์ และการผลิตชิ้นส่วน ซึ่งได้นำเอาเทคโนโลยียานยนต์พลังงานใหม่และประสบการณ์ด้านการจัดการมาช่วยให้ประเทศไทยมุ่งสู่ความเป็นศูนย์กลางของการผลิตรถยนต์พลังงานไฟฟ้าของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รัฐบาลไทยวางแผนที่จะเพิ่มการผลิตรถไฟฟ้าเป็น 30% ของการผลิตรถยนต์ทั้งหมดภายในปี พ.ศ.2573

อุตสาหกรรมยานยนต์ได้กลายเป็นกำลังสำคัญในการส่งเสริมระดับความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการค้าระหว่างจีน-ไทย และกับประเทศอื่นๆในกลุ่มอาเซียน ดังที่นายสุโรจน์ แสงสนิทรองประธานสมาคมยานยนต์ไฟฟ้าไทยกล่าวว่า การที่ผู้ผลิตรถยนต์จีนใช้ข้อได้เปรียบทางเทคโนโลยีขั้นสูงเข้ามาจัดตั้งโรงงานและบริษัทร่วมทุนในประเทศไทย ผู้ที่ได้รับประโยชน์มากที่สุดก็คือคนไทยและอุตสาหกรรมยานยนต์ของไทย

การประชุมเต็มคณะครั้งที่ 3 ของคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนชุดที่ 20 ระบุว่าเราต้องปฏิบัติตามนโยบายพื้นฐานระดับชาติในการเปิดกว้างสู่โลกภายนอก ยืนหยัดส่งเสริมการปฏิรูปด้วยการเปิดกว้าง ขยายการเปิดกว้างสู่โลกภายนอกในระดับสูงอย่างแน่วแน่ และสร้างสภาพแวดล้อมและเงื่อนไขที่ดีขึ้นสำหรับการพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่

จีนไม่สามารถพัฒนากำลังการผลิตคุณภาพใหม่ได้หากตัดขาดจากโลก และโลกก็ต้องการจีนเช่นกัน จีนจะยังคงสนับสนุนแนวคิดการเปิดกว้าง ความร่วมมือเอื้อประโยชน์แก่ทุกฝ่าย ตลอดจนทำงานร่วมกับประเทศต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมความเจริญรุ่งเรืองและการพัฒนาของเศรษฐกิจโลกต่อไป